หางปลา Cable lug

หางปลาเป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่ทำจากทองแดง ใช้สำหรับการต่อสายไฟเข้ากับอุปกรณ์ไฟฟ้า เป็นการเชื่อมต่อโดยใช้การบีบหางปลาเข้ากับสายไฟทำให้ช่องว่างของหางปลาหกเล็กลงเพิ่มการยึดจับสายไฟไม่ให้เคลื่อนไหว

การเข้าหัวสายที่ไม่ได้มาตรฐานอาจทำให้เกิดความร้อนขณะให้งาน ควรใช้เครื่องบีบเข้าช่วยไม่ควรใช้มือหรือคีมเพราะจะทำให้การย้ำหัวไม่แน่น หรือการที่หางปลาไม่ได้ขนาดไม่ได้มาตรฐานก็มีส่วนทำให้เกิดปัญหาในการใช้งานเช่นกัน ปัญหาที่เกิดขึ้นได้แก่ หัวสายไหม้ เบรคเกอร์ทริป-ช๊อต-ไหม้ เป็นต้น

ชนิดของหางปลา

1.Solderless terminal(หางปลาญี่ปุ่น) ทำจากแผ่นทองแดงพับขึ้นรูป เหมาะกับงานกระแสไม่สูง ใช้กับสายไฟฝอย ไม่เหมาะกับสายไฟทองแดงตัน การย้ำเป็นแบบกด(Indent crimping)

2.Tubular cable lug(หางปลายุโรป) ทำจากท่อทองแดง กดเปลี่ยนรูปทรงตามความต้องการ เหมาะกับงานใช้กระแสสูง ใช้ได้กับสายไฟทั้งแบบฝอยและตัน ย้ำหัวได้ทั้งแบบกด (Indent crimping) และแบบหกเหลียม(Hexagon crimping)

3.Din terminal เหมือนกับTubular cable lug แต่หนากว่าใหญ่กว่า มีมาร์กสำหรับการย้ำหัว แต่ผลิตขึ้นตามมาตรฐานของDINซึ่งมีข้อกำหนดคร่าวๆคือ วัสดุต้องเป็นE-CU(ทองแดงที่มีความบริสุทธิ์99.9% มีมาตฐานกำกับ) การย้ำต้องเป็นแบบHexagon

เครื่องมือการย้ำหางปลา ที่ใช้สำหรับอาคารขนาดเล็ก

แบบกด Indent crimping เหมาะกับใช้กับหางปลาประเภทSolderless terminalและสายไฟฝอย

เครื่องกดหกเหลี่ยม Hexagon crimping เหมาะกับใช้กับหางปลาชนิดTubularหรือDIN สายไฟตันเท่านั้น มีข้อดีคือสายไฟและหางปลาจะถูกกดติดกันในทุกทิศทาง กระแสไฟไหลได้สะดวก

ขั้นตอนการย้ำหางปลา

1. ปอกสายไฟให้มีความยาวเท่ากับปลอกหางปลา โดยเผื่อความยาวขึ้นประมาณ10%
2. ทำความสะอาดสายไฟด้วยการเป่าหรือแปรงให้สะอาด
3. สวมสายไฟฝอยหรือตันเข้ากับหางปลา
4. ย้ำหัวด้วยเครื่องแบบกดหรือกดหกเหลี่ยม